Gemeente wil 62 bomen langs Nieuwe Vaart kappen

Ingezonden artikel

 

door Bert Verbeek en Marre van Dantzig

Zicht op het water was het belangrijkste argument van de Gemeente om een kapvergunning te verlenen: 85 bomen langs de Nieuwe Vaart mochten neergehaald worden. Zij maakten deel uit van het masterplan ‘Eilandenboulevard’ dat in drie fasen uitgevoerd zou worden.

In hetzelfde masterplan was ook opgenomen dat alle toegangsvoorzieningen naar de woonboten vernieuwd zouden worden. Metalen vlonders moesten onze privé houten loopbruggen vervangen. Bij het plaatsen van die vlonders moesten heel wat extra bomen sneuvelen, aldus de gemeente, zodat de hijskraan, die nodig was om zo’n bakbeest op zijn plaats te manoeuvreren, genoeg werkruimte kreeg.

Met een aantal bewoners op de gracht maakten we bezwaar.

De kaalslag van de pilot en de eerste fase leek in ons voordeel te werken. Na de sloop wekte het achtergebleven stuk grond zo’n treurige aanblik, zeker in vergelijking met de schitterende strook bomen die er nog stond, dat je wel blind of dom moest zijn als je toestemming gaf om dezelfde exercitie toe te passen over de hele lengte van de Nieuwe Vaart.

Tot tweemaal toe hield de voorzieningenrechter de kap inderdaad tegen. Zij waren zelf komen kijken en onderkenden dat je door het neerhalen van een boom, voornamelijk zicht zou krijgen op een woonboot. Bovendien was er genoeg water te bezichtigen als je twee stappen verderop deed. Toch hield de gemeente stug vast aan haar masterplan uit 2010, dat goedgekeurd was door het College van B&W. Iedere spriet, die in de weg stond, moest verwijderd worden.

De voorzieningenrechters stuurden aan op een schikking waarbij de Gemeente Amsterdam met een beter plan moest komen.

De communicatie met de ambtenaren verliep moeizaam. Het duurde soms weken eer we antwoord kregen op onze brieven. Rechtsstreeks contact met de hoogste bazen van het Ingenieursbureau Amsterdam dat verantwoordelijk was voor de plannen, lukte sowieso niet. Het uiterste en laatste schikkingsvoorstel van de Gemeente behelsde dat 23 bomen van de 85 konden blijven staan. Een zeer pover resultaat waar wij, als bezwaarden, niet mee in konden stemmen.

In het Petersburg Journaal (maart 2023), een magazine waarin de Gemeente Amsterdam, bewoners en ondernemers op de hoogte stelt “van alle bouwactiviteiten en ontwikkelingen in de buurt” geeft de verslaggever precies weer hoe verbaasd de drie rechters van het Hoger Beroep op 27 febr 2023 waren dat die schikking nog niet tot stand gekomen was: “Ondanks het vele overleg en de gedetailleerde uitwerking bent u er niet uitgekomen? Waarom niet? Het is doodzonde als ik die keus moet maken, want dan wordt één van de partijen niet gelukkig. Doe water bij de wijn, er is een maatschappelijk belang, het gaat om de leefbaarheid. Gun elkaar wat. Er is toch een schouw geweest of is het rapport verzonnen? Wat wilt u nog meer als er op detailniveau is overlegd? Dit project loopt al tien jaar. Wordt het geen tijd om te zeggen: kunnen we hiermee leven? Het hoeft geen 10 te zijn, geen ideale oplossing, maar wel een acceptabele oplossing.”

Het masterplan ‘Eilandenboulevard’ is al ruim dertien jaar oud. De klimaat-/stikstofcrises is in die jaren nog groter en actueler geworden. Voor ons, bezwaarden, vormden juist “de leefbaarheid” en “het maatschappelijk belang” de reden van ons verzet tegen de kap. Iedereen erkent inmiddels hoe belangrijk bomen zijn als verweer tegen de uitlaatgassen, even belangrijk is de schaduw van hun bladerdak tijdens de hete zomers.

Bij de rechtzitting bleek dat het rapport dat we zèlf hadden laten maken, wel door de rechtbank was ontvangen maar om onduidelijke redenen niet op de gemeentelijke burelen was beland.

Het rapport van onze groenexpert Veronica van Amerongen concludeerde dat “dichtbegroeide struwelen als langs de Nieuwe Vaart belangrijk zijn” zowel voor het behoud van biodiversiteit, als voor de bescherming tegen “hittestress”.

De rechter liet tijdens de zitting kostbare minuten verstrijken om ons rapport alsnog door de griffier te laten printen en aan de tegenpartij uit te reiken. Een nutteloze poging om de Gemeente alsnog kennis te laten nemen van de inhoud. De jurist wierp er een blik op maar van echte bestudering kon natuurlijk geen sprake zijn. Na dit treurig intermezzo werden we de gang op gestuurd om tot een vergelijk te komen.

De gemeente hield voet bij stuk. 62 van de 85 bomen moesten persé worden omgehakt. Vanzelfsprekend kon het rapport van Veronica geen enkele invloed meer uitoefenen op de schikking.

Na twee jaar procederen waren we erin geslaagd om 23 van de 85 bomen te redden. “Ik zou er maar mee accoord gaan,” zei onze advocaat, “als je het toch op een uitspraak laat aankomen, heb je grote kans dat de rechtbank zonder meer meegaat met de totale kapvergunning van 85 bomen.”  We hebben geschikt, we hebben waanzinnig veel “water bij de wijn gedaan”. Bij het toewijzen van de kosten, bepaalde de rechtbank dat wij het rapport van de groendeskundige zelf moesten betalen. Het had immers niet bijgedragen aan de uiteindelijke schikking. Zo lapten de rechters ons rapport en onze inspanningen aan hun laars.

Om de tweede fase van het masterplan, de fase waar wij bezwaar tegen aantekenden, te kunnen realiseren, mogen 11 bomen puur om ecologische redenen blijven staan. Dat aantal werd bepaald door de gemeentelijke ecologen.

“De vraag is wat er overblijft van de ecologische waarde van deze 11 bomen als hun hele natuurlijke omgeving verder vrijwel geheel wordt weggezaagd,” schreef onze groenexpert.

Steeds als ik de vogels hoor zingen, word ik bevangen door verdriet. Nu, in het broedseizoen, mag er godzijdank niet meer gekapt worden. Volgend jaar lente is het een kale bende.

De derde fase van het Masterplan moet nog in gang worden gezet. Wie zal zeggen hoeveel extra bomen langs de Nieuwe Vaart, door een nieuwe kapvergunning van De Gemeente Amsterdam, het loodje zullen leggen?